Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Fen-Edebiyat Fakültesi - Kimya

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Lisans %30 - 2013 KMY3546 Atmosfer Kimyası Seçmeli 6 3,00 2 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Yeryüzünde pek çok kimyasal reaksiyonlar meydana gelir. Atmosfer bu reaksiyonların etkisi ile nasıl mucadele eder, bunu merak ediyoruz. Bu sebeple bu dersin amacı bu konuda dinleyicide bir farkındalık oluşturmaktır.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Atmosferin yapısı, kimyasal bileşenleri ve oluşumu, Karasal veya deniz, okyanus gibi sulu ekosistemler, orman yangınları, volkanik aktiviteler ve şimşek gibi doğal hava kirleticilerin atmosfere salınması, Endüstriyel enerji üretim ve tüketimi, taşımacılığı, ziraat, biyokütle yakılması ve atık yönetimi gibi insan kaynaklı çevresel hava kirleticilerin atmosfere salınması, Atmosferdeki kimyasal reaksiyonlar, Reaksiyon kinetiğinin temelleri; Fotokimyasal reaksiyonlar (Photolysis), atmosferdeki radikaller, radikallerin tetiklediği reaksiyon zincirleri, Fotokimya ve spektroskopi, Atmosferdeki oksijenin reaksiyonları; Troposferdeki reaksiyonlar; NOX, HOX, CO ve CH4. Stratosferdeki reaksiyonlar; OX, HOX, NOX, ClOX ve BrOX, Karbon’un biyojeokimyasal ve doğal dönüşümü, bu dönüşümde karaların, okyanusların ve jeolojik olayların etkisi, metan, kaynakları, atmosferdeki metanın kaynakları ve tüketicileri, Kükürt oksitler, SOx, SO2, H2S, COS ve CS2 nin atmosferdeki reaksiyonları, Ozon, ozonun troposferde üretilmesi ve tüketilmesi, ozon’un stratosferdeki doğal dengesi, kutup ozon kimyası, ozon tabakası delinmesi ve delinme üzerine etkili kimyasal kaynaklar, chloroflorocarbons (CFCs), Dobson birimleri. Ozon kirliliği, CFCs ler buzdolabımızdan stratosfere nasıl ulaşır, İnorganik ve organik aerosoller, aerosol kaynakları, tüketicileri. Aerosollerin fiziksel ve kimyasal karakteristikleri; sudaki çözünürlük, atmosferdeki ömrü, atmosferdeki aerosollerin iklime direkt ve indirekt etkileri, Hava kirleticilerin depolanması ve dağılımı, kimyasal reaksiyonları ve radyoaktif bozunmaları. Hava kirliliğinin küresel iklim değişikliğindeki rolü, sera etkisi, Karbon monoksit CO, kükürt dioksit SO2, azotdioksit NO2 ve ozone O3 un hava kirliliği üzerine çevresel etkileri, dumanlı sis, asit yağmuru, ozonun mahsul ve ormana zararları. Ozon konsantrasyonu ile küresel ısınma arasındaki ilişki.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Slayt yansısı, gösterimler, karatahta notları ve tartışmayla desteklenmiş konu anlatımı, Yüz yüze, soru-cevap, tartışma, örnek olay

Staj Durumu

Yok

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1. Climate and Atmospheric Science, www.nature.com/npjclimatsci 2. István Lagzi, Róbert Mészáros, Györgyi Gelybó, Ádám Leelőssy, Atmospheric Chemistry, Copyright © 2013 Eötvös Loránd University 3. PERSPECTIVE OPEN, Roy M. Harrison, Urban atmospheric chemistry: a very special case for study, Climate and Atmospheric Sciences, www.nature.com/npjclimatsci

Dersin Web Sayfası

YOK

Öğrenme Çıktıları

  • Hava kirliği ile ilgili sebebpleri anlar (PÇ1, PÇ2)
  • Kimyasal etkinin yaşanabilir bir gezegendeki fayda ve zararlarını çok iyi anlayabilir (PÇ2)
  • Atmosfer olaylarını yorumlayabilir (PÇ2)
  • Karasal iklimin ve okyanus ikliminin atmosfer olaylarına etkilerini açıklayabilir (PÇ2)
  • Atmosferdeki karbon döngüsünü anlayabilir, yorumlayabilir (PÇ2)

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Atmosferin yapısı, kimyasal bileşenleri ve oluşumu.
2 Karasal veya deniz, okyanus gibi sulu ekosistemler, orman yangınları, volkanik aktiviteler ve şimşek gibi doğal hava kirleticilerin atmosfere salınması.
3 Endüstriyel enerji üretim ve tüketimi, taşımacılığı, ziraat, biyokütle yakılması ve atık yönetimi gibi insan kaynaklı çevresel hava kirleticilerin atmosfere salınması.
4 Atmosferdeki kimyasal reaksiyonlar.
5 Reaksiyon kinetiğinin temelleri; Fotokimyasal reaksiyonlar (Photolysis), atmosferdeki radikaller, radikallerin tetiklediği reaksiyon zincirleri.
6 Fotokimya ve spektroskopi.
7 Atmosferdeki oksijenin reaksiyonları; Troposferdeki reaksiyonlar; NOX, HOX, CO ve CH4. Stratosferdeki reaksiyonlar; OX, HOX, NOX, ClOX ve BrOX.
8 Ara Sınav Haftası
9 Karbon’un biyojeokimyasal ve doğal dönüşümü, bu dönüşümde karaların, okyanusların ve jeolojik olayların etkisi, metan, kaynakları, atmosferdeki metanın kaynakları ve tüketicileri.
10 Atmosfer organik kimyası; Yükseltgeyici azot kimyası: atmosferdeki azot’un sabit kalması, azotlama, azot uzaklaştırma, azot depolanması, insan kaynaklı azot bileşikleri.
11 Kükürt oksitler, SOx, SO2, H2S, COS ve CS2 nin atmosferdeki reaksiyonları.
12 Ozon, ozonun troposferde üretilmesi ve tüketilmesi, ozon’un stratosferdeki doğal dengesi, kutup ozon kimyası, ozon tabakası delinmesi ve delinme üzerine etkili kimyasal kaynaklar,
13 İnorganik ve organik aerosoller, aerosol kaynakları, tüketicileri. Aerosollerin fiziksel ve kimyasal karakteristikleri; sudaki çözünürlük, atmosferdeki ömrü, atmosferdeki aerosollerin iklime direkt ve indirekt etkileri.
14 Hava kirleticilerin depolanması ve dağılımı, kimyasal reaksiyonları ve radyoaktif bozunmaları. Hava kirliliğinin küresel iklim değişikliğindeki rolü, sera etkisi.
15 Karbon monoksit CO, kükürt dioksit SO2, azotdioksit NO2 ve ozone O3 un hava kirliliği üzerine çevresel etkileri, dumanlı sis, asit yağmuru, ozonun mahsul ve ormana zararları. Ozon konsantrasyonu ile küresel ısınma arasındaki ilişki.
16 Ders Çalışma Haftası
17 Yarı Yıl Sonu Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 14 2 28
Ödev ve Hazırlığı 1 5 5
Seminer ve Hazırlığı 1 5 5
Araştırma ve Hazırlığı 1 5 5
Arasınav ve Hazırlığı 1 10 10
Final ve Hazırlığı 1 10 10

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5