Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Tezli Yüksek Lisans - Eğitim Bilimleri Enstitüsü - Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
2017 - Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği TDEO7021 Edebiyat Kuramları Seçmeli 1 7,00 3 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Klasik ve modern kuramsal yaklaşımları tanıyarak edebiyat olgusunu tartışabilme becerisi kazanma ve bir kuramın “edebiyatın anlaşılmasında” nasıl katkıda bulunduğunun, çağdaş ve bilimsel edebiyat düşüncesine neler ilave ettiğinin öğrenilmesi.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Modern edebiyat ve eleştiri kuramlarının ele alındığı bu derste Platon ve Aristotelesin, “mimesis” kavramından başlayarak Marksist estetik, toplumcu gerçekçilik, Yeni Eleştiri kuramı, Rus biçimciliği, Yapısalcılık kuramı, Psikoanalatik, Feminist, Hermeneutik (Yorumbilim), yapısökücülük, postmodern eleştiri işlenecek.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Anlatma, soru-cevap, uygulama, beyin fırtınası, tartışma

Staj Durumu

-

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Akerson, Fatma Erkman. Edebiyat ve Kuramlar. İstanbul: İthaki Yayınları, 2010. Aksoy, Nazan, Bülent Aksoy. “Rus Biçimciliği Üstüne Bir Ön Çalışmanın Notları”. Toplum ve Bilim. s. 31-39 (Güz-1985/Güz-1987). Aktulum, Kubilay. Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Öteki Yayınları, 2000. Antakyalıoğlu, Zekiye. Roman Kuramına Giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2013. Aristoteles. Poetika. çev. İsmail Tunalı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1995; İstanbul: Can Yayınları, 2013. Bakhtin, M. Karnavaldan Romana. der. S. Irzık, çev. C. Soydemir. İstabul: Ayrıntı Yayınları, 2001. Barthes, Roland. Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş. çev. Mehmet Rıfat-Sema Rıfat. İstanbul: Gerçek Yayınevi, 1988. Barthes, Roland. Yazının Sıfır Derecesi. çev.Tahsin Yücel. İstanbul: Metis Yayıncılık, 1989. Belge, Murat. Marksist Estetik. İstanbul: Birikim Yayınları, 1997. Bloom, Harold. Etkilenme Endişesi-Bir şiir Teorisi. çev. F. B. Ayder. İstanbul: Metis Yayıncılık, 2008. Bozkurt, Nejat. Sanat ve Estetik Kuramlar. İstanbul: Ara Yayınları, 1992. Camphell, Joseph. Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, çev. Sabri Gürses. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2000. Çetişli, İsmail. Edebiyat Sanatı ve Bilimi. Ankara: Akçağ Yayınları, 2011. Dupont, Florence. Edebiyatın Yaratılışı. çev. N. Sevil. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2008. Eagleton, Terry. Edebiyat Kuramı-Giriş. çev.Tuncay Birkan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2011. Eagleton, Terry. Edebiyat Olayı. çev. Başak Yüce. İstanbul: Sel Yayıncılık, 2012. Eagleton, Terry. Eleştiri ve İdeoloji. çev. E.Tarım-S. Öztopbaş. İstanbul: İletişim Yayınları, 1985. Eco, Umberto. Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti. İstanbul: Can Yayınları, 1996. Emre, İsmet. Postmodernizm ve Edebiyat. Ankara: Anı Yayıncılık, 2006. Fischer, Ernest. Sanatın Gerekliliği. çev. Cevat Çapan. İstanbul: De Yayınevi, 1968. Freud, Sigmund, Carl Gustav Jung, Alfred Adler. Psikanaliz Açısından Edebiyat. çev. Selahâttin Hilav. İstanbul: Ataç Yayınları, 1964. Guiraud, Pierre. Göstergebilim. çev. M. Yalçın. Ankara: İmge Kitabevi. Humm, Maggie. Feminist Edebiyat Eleştirisi. çev. Berrin Oktay-Devrim Yılmaz v.d. İstanbul: Say Yayınları, 2002. Lenoir, Beatrice. Sanat Yapıtı. çev. Aykut Derman. İstanbul: YKY, 2002. Lukacs, Georg. Estetik I-II-III. çev. Ahmet Cemal. İstanbul: Payel Yayınları, 1985. Lukács, György. Çağdaş Gerçekçiliğin Anlamı. çev. Cevat Çapan. İstanbul: Payel Yayınları, 1969. Marx, Karl, Frederick Engels. Sanat ve Edebiyat Yazıları. çev. Murat Belge. İstanbul: De Yayınevi, 1971; İstanbul: Birikim Yayınları, 1980. Meyer, Michel. Retorik. çev. İsmail Yerguz. İstanbul: Dost Kitabevi, 2009. Moran, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları, 2008. Niall, Lucy. Postmodern Edebiyat Kuramı Giriş. çev. Aslıhan Aksoy. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2003. Rifat, Mehmet. Göstergebilimcinin Kitabı. İstanbul: Düzlem Yayınları, 1996. Rifat, Mehmet. XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları I. İstanbul: YKY, 1998. Rifat, Mehmet. XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları. İstanbul: YKY, 2005. Sartre, J. P. Edebiyat Nedir. İstanbul: Payel Yayınları, 1995; İstanbul: Can Yayınları, 2014. Sayın, Şara. Metinlerle Söyleşi. İstanbul: Multilingual Yayınları, 1999. Todorov, Tvetzan. Yazın Kuramı: Rus Biçimcileri'nin Metinleri. çev. Mehmet Rifat-Sema Rifat. İstanbul: YKY, 1995. Uçan, Hilmi. Yazınsal Eleştiri ve Göstergebilim. İstanbul: Hece Yayınları, 2006. Wellek, René, Austen Warren. Edebiyat Teorisi. çev. Ömer Faruk Huyugüzel. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2012. Yücel, Tahsin. Eleştiri Kuramları. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2007. Yücel, Tahsin. Yapısalcılık. İstanbul: YKY, 1999.

Dersin Web Sayfası

-

Öğrenme Çıktıları

  • Edebiyat sanatına bilimsel açıdan bakmayı öğrenir.
  • Edebiyat kuramlarının tarihsel gelişimini öğrenir.
  • Farklı edebiyat kuramlarından yola çıkarak edebî metinleri analiz etmeyi öğrenir.
  • Edebiyat kuramlarına dayanarak metin incelemelerinde yeni metotlar geliştirilebileceğini öğrenir.
  • Her edebiyat kuramının edebiyat sanatını farklı bir cephesiyle kavramayı sağladığını öğrenir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Edebiyat nedir? Edebiyat kuramı nedir? Edebiyat incelemelerinde metot sorunu
2 Yansıtma Kuramı: Platon ve Aristoteles/Poetika
3 Marksisit Estetik, toplumcu gerçekçilik: Stendhal, Balzac, Zola ve Flaubert gibi romancıların elinde gelişen ve Marksist estetiği doğuran gerçekçilik akımından yola çıkarak eleştirel gerçekçilik toplumcu gerçekçilik gibi kuramlar
4 Frankfurt Okulu’nun edebiyat kuramına katkıları
5 Psikanalitik edebiyat kuramı
6 Yeni Eleştiri kuramı
7 Rus Biçimciliği
8 Ara Sınav Haftası
9 Edebî yapıtın kendisini, metni ve bunların iç düzenini kurgusunu merkeze alan kuramlar
10 Postyapısalcılık
11 Diyalojizm
12 Feminist eleştiri
13 Alımlama estetiği
14 Hermeneutik kuramı
15 Örnek metin incelemeleri
16 Ders Çalışma Haftası
17 Yarı Yıl Sonu Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 10 3 30
Ödev ve Hazırlığı 10 3 30
Sunum ve Hazırlığı 10 3 30
Araştırma ve Hazırlığı 10 3 30
Arasınav ve Hazırlığı 10 3 30
Final ve Hazırlığı 10 3 30

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5