Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Tezli Yüksek Lisans - Sosyal Bilimler Enstitüsü - Gazetecilik

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Gazetecilik - TYL -2016 GZT7205 İletişim Kuramları Seçmeli 1 7,00 3 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

İletişim ve medya çalışmaları alanında geliştirilen yaklaşım, kuram ve modelleri genel sosyal teoriyle ilişkisi içinde ele almaktır. Bu doğrultuda değerlendirilen kuramların temel kavram ve savları ortaya konulurken, söz konusu kuramların üretildiği tarihsel, kültürel ve entelektüel bağlamın belirginleştirilmektedir.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Bu ders; “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarının değerlendirilmesi ve İletişim kuramlarına ilişkin yapılan dönemleştirme ve sınıflandırmalar,Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımından medyaya/kitle iletişim araçlarına bakış,Güçlü etki yaklaşımı ve şırınga/hipodermik iğne modeli (Harold Lasswell); psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmaları, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramları (Carl Iver Hovland ve Kurt Lewin),Sınırlı etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramı (Paul Lazarsfeld); seçici/pekiştirici etki kuramı (Joseph Klapper); kullanımlar ve doyumlar kuramı (Jay Blumler, Herta Herzog, Elihu Katz, Denis McQuail) ,Chicago Okulu’nun iletişim ve medya araştırmaları (John Dewey, George Herbert Mead ve Robert Ezra Park),Matematiksel iletişim kuramı (Claude Elwood Shannon ve Warren Weaver),Ekme/yetiştirme tezi ve kültürel göstergeler projesi (George Gerbner, Michael J. Morgan ve Nancy Signorielli),Gündem koyma/belirleme kuramı (Maxwell McCombs ve Donald Shaw); suskunluk sarmalı kuramı (Elisabeth Noelle-Neumann), “İmparatorluk ve iletişim araçları”, “araç mesajdır” ve “küresel köy” tezleri (Harold Innis ve Marshall McLuhan),Yeniliklerin yayılımı kuramı (Everett Rogers); modernleşme kuramı açısından medya (Daniel Lerner, Wilbur Schramm, Lucian Pye),Modernleşme kuramına yönelik eleştiriler, , “Kültürel emperyalizm”, “medya emperyalizmi tezleri,Uluslararası iletişimin ekonomi politiği,Propaganda modeli (Chomsky ve Herman); konularını içermektedir.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Konu anlatımı, soru-cevap, tartışma

Staj Durumu

yok

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1. R. Kaya, İktidar Yumağı: Medya-Sermaye-Devlet. Ankara: İmge Kitabevi. sf. 23-33 ve 44-64, 2009. 2. D. Laughey, Medya Çalışmaları: Teoriler ve Yaklaşımlar. Çev. Ali Toprak. İstanbul: Kalkedon. sf. 9-24, 2010 3. A. Swingewood, Kitle Kültürü Efsanesi. Çev. Aykut Kansu. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. sf. 17-29, 1996 4. M. Bourse ve H. Yücel İletişim Bilimlerinin Serüveni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. sf. 78-84, 2012 5. D. Laughey, Medya Çalışmaları: Teoriler ve Yaklaşımlar. Çev. Ali Toprak. İstanbul: Kalkedon. sf. 39-44, 2010 6. E. Maigret, Medya ve İletişim Sosyolojisi. Çev. Halime Yücel. İstanbul: İletişim Yayınları. sf. 69-81, 2011 7. J. Fiske, İletişim Çalışmalarına Giriş. 2. baskı. Çev. Süleyman İrvan. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. sf. 194-202, 2003 8. O. Morva, Chicago Okulu: Pragmatik Sosyal Teoride İletişimin Keşfi. İstanbul: Doruk Yayınları. sf. 85-143, 2013 9. D. McQuail ve S. Windahl İletişim Modelleri: Kitle İletişim Çalışmalarında. Çev. Konca Yumlu. Ankara: İmge Yayınevi. sf. 127-131, 2005 10. E. Noelle-Neumann, “Suskunluk Sarmalı Kuramı’nın Medyayı Anlamaya Etkisi.” Medya Kültür Siyaset. Der. Süleyman İrvan. 2. Basım. Ankara: Alp Yayınları. sf. 379-391, 2002 11. N. Stevenson, Medya Kültürleri: Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Çev. Göze Orhon ve Barış Engin Aksoy. Ankara: Ütopya Yayınevi. (“Marshall McLuhan ve Kültürel Araçlar” bölümü sf. 195-216), 2008 12. N. Türkoğlu, İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim: Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar. İstanbul: Urban Kitap. sf. 123-139, 2010 13. J. Tomlinson, John Kültürel Emperyalizm: Eleştirel Bir Giriş. Çev. Emrehan Zeybekoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. sf. 57-74, 1999 14. N. Chomsky ve E. S. Herman Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği. Çev. Ender Abadoğlu. İstanbul: Aram Yayıncılık. sf. 75-120, 2006

Dersin Web Sayfası

-

Öğrenme Çıktıları

  • “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarını tanımlar.
  • Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımının medya kavrayışını açıklar.
  • Güçlü etki yaklaşımını ve şırınga/hipodermik iğne modelini açıklar.
  • Psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmalarını, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramını açıklar.
  • Güçlü etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramını açıklar.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 “İletişim”, “medya”, “kitle iletişim araçları”, “iletişim kuramları”, “iletişim çalışmaları” ve “medya çalışmaları” kavramlarının değerlendirilmesi ve İletişim kuramlarına ilişkin yapılan dönemleştirme ve sınıflandırmalar
2 Kitle toplumu ve kitle kültürü yaklaşımından medyaya/kitle iletişim araçlarına bakış
3 Güçlü etki yaklaşımı ve şırınga/hipodermik iğne modeli (Harold Lasswell); psikoloji ve sosyal psikolojiye dayalı iletişim araştırmaları, uyutucu etki ve eşik bekçisi kavramları (Carl Iver Hovland ve Kurt Lewin)
4 Sınırlı etki yaklaşımı, iletişimin iki aşamalı akışı kuramı ve kanaat önderi kavramı (Paul Lazarsfeld); seçici/pekiştirici etki kuramı (Joseph Klapper); kullanımlar ve doyumlar kuramı (Jay Blumler, Herta Herzog, Elihu Katz, Denis McQuail)
5 Chicago Okulu’nun iletişim ve medya araştırmaları (John Dewey, George Herbert Mead ve Robert Ezra Park)
6 Matematiksel iletişim kuramı (Claude Elwood Shannon ve Warren Weaver)
7 Ekme/yetiştirme tezi ve kültürel göstergeler projesi (George Gerbner, Michael J. Morgan ve Nancy Signorielli)
8 Ara Sınav Haftası
9 Gündem koyma/belirleme kuramı (Maxwell McCombs ve Donald Shaw); suskunluk sarmalı kuramı (Elisabeth Noelle-Neumann)
10 “İmparatorluk ve iletişim araçları”, “araç mesajdır” ve “küresel köy” tezleri (Harold Innis ve Marshall McLuhan)
11 Yeniliklerin yayılımı kuramı (Everett Rogers); modernleşme kuramı açısından medya (Daniel Lerner, Wilbur Schramm, Lucian Pye)
12 Modernleşme kuramına yönelik eleştiriler,
13 “Kültürel emperyalizm”, “medya emperyalizmi tezleri
14 Uluslararası iletişimin ekonomi politiği
15 Propaganda modeli (Chomsky ve Herman)
16 Ders Çalışma Haftası
17 Yarı Yıl Sonu Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5