Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Fen-Edebiyat Fakültesi - Türk Dili ve Edebiyatı

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Türk Dili ve Edebiyatı - Lisans - 2014 TDE4112 İlk Çeviri Eserler Seçmeli 5 4,00 2 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Türk dilinin tarihi dönemleri çerçevesinde ilk çeviri faaliyetleri, çeviri eserler.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Türk dilinde ilk tercüme eserlerin okunması ve bu eserlerin dil incelemesinin yapılması.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Sunum/anlatım, soru-cevap, tartışma, proje, ödev.

Staj Durumu

Yok

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Ayazlı, Özlem. Altun Yaruk Sudur VI. Kitap Karşılaştırmalı Metin. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2012. Barutçu Özönder, F. Sema, Üç İtigsizler: Giriş-Metin-Tercüme-Notlar-İndeks, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1998. Çandarlıoğlu, Gülçin, İslam Öncesi Türk Tarihi ve Kültürü, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul 2003. Caferoğlu, Ahmet, Türk Dili Tarihi, Altınordu Yayınları, Ankara 2016. Clauson, Sir Gerard, An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Clarendon Press, Oxford 1972. Çetin, Engin, Altun Yaruk Yedinci Kitap Berlin Bilimler Akademisindeki Metin Parçaları Karşılaştırmalı Metin, Çeviri, Açıklamalar, Dizin, Karahan Kitabevi, Adana 2012. Elmalı, Murat, Daśakarmapathāvadānamālā (Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2016. Eraslan, Kemal, Eski Uygur Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2012. Ercilasun, Ahmet Bican, Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dil Tarihi, Akçağ Yayınları, Ankara 2004. Erdal, Marcel, Old Turkic Word Formation A Functional Approach To The Lexicon, Wiesbaden 1991. Eren, Hasan Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Basım Evi, Ankara 2019. Gabain, Annamarie von, Eski Türkçenin Grameri, çev. Mehmet Akalın, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2000. Gabain, Annamarie von, “Das Alttürkische”, Fundamenta, Wiesbaden 1959, çev. Mehmet Akalın, “Eski Türkçe” Tarihi Türk Şiveleri, Ankara 1979. Gabain, Annamarie von, “Eski Türkçenin Yazı Dili”, çev. Sabit S. Paylı. TDAY-Belleten, 1959, s. 311-329. Geng, Shimin, “Budist Uygur Edebiyatı”, çev. Banu Bektaş-Meral Delikara, Türkler Ansiklopedisi, Cilt: 3, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002 s.786-800. Gulcalı, Zemire, Eski Uygurca Altun Yaruk Sudur’dan “Aç Bars” Hikâyesi (Metin-Çeviri-Açıklamalar-Dizin), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2013. Hamilton, James Russel, İyi ve Kötü Prens Öyküsü (çev. Vedat Köken) Türk Dil Kurumu yayınları, Ankara 1998. Jens, Wilkens, Das Buch von der Sündentilgung, Edition des alttürkisch-buddhistiscen Kşanti Kılguluk Nom Bitig I-II, Belgium: Brepols (Berliner Turfantexte 25), 2007. Kaya, Ceval, Uygurca Altun Yaruk Giriş, Metin ve Dizin, Türk Dil Kurumu yayınları, Ankara 1994. Mackerras, Colin, “Uygurlar”, çev. Şinasi Tekin, Erken İç Asya Tarihi, haz. Denis Sinor, İletişim Yayınları, İstanbul 2000. Müller, F.W.K., Annemarie von Gabain, Çaştani Bey Hikayesi, çev. Saadet Himran, Bürhaneddin Erenler Basımevi, İstanbul 1945. Müller, F.W.K., Annemarie von Gabain, Uygurca Üç Hikâye/ Uigurica IV-B,C,D, çev. Saadet Himran, İbrahim Horoz Basımevi, İstanbul 1946. Röhrborn, Klaus, Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, Lieferung 1-6, Franz Steiner Verlag, Wiesbaden 1977-1998. Röhrborn, Klaus, Uigurisches Wörterbuch, Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien, Neubearbeitung, I. Verben, Band 1: ab- – äzüglä-, Franz Steiner Verlag, Stuttgart 2010. Sağol Yüksekkaya, Gülden, Mustafa Argunşah, Tarihi Türk Lehçeleri Karahanlıca Harezmce Kıpçakça Dersleri, Kesit Yayınları, İstanbul 2016. Şirin User, Hatice, Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları (Söz Varlığı İncelemesi), Kömen Yayınları, Konya 2009. Tekin, Talat, Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 9, İstanbul 2003. Tekin, Şinasi, “Eski Türkçe”, Türk Dünyası El Kitabı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara 1992, s. 69-119. Tekin, Şinasi Uygurca Metinler I- Kuanşi İm Pusar (Ses İşiten İlah) Vap hua ki atlıg nom çeçeki sudur (saddharmapuṇḍarika-sūtra), Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum 1960. Tekin, Şinasi (1976) Uygurca Metinler II Maytrısimit, Burkancıların Mehdisi Maitreya İle Buluşma Uygurca İptidai Bir Dram (Burkancılığın Vaibhāşika tarikatine ait bir eserin Uygurcası), Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum 1976. Tezcan, Semih, Das uigurische Insadi-Sūtra, Berliner Turfantexte III, Schriften zur Geschichte und Kultur des Alten Orients 6. Akademie Verlag., 107 s. + 69 tıpkıbasım, Berlin 1974. Tezcan, Semih, “En Eski Türk Dili ve Yazını”, Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, Yayınlayan: Aydın Sayılı. Türk Tarih Kurumu, Ankara 1978, s. 271-323. Tezcan, Semih, “Uygur Alfabesi”, Türk Ansiklopedisi, fasikül 264, Ankara 1983, s. 121-26. Tezcan, Semih, “Uygur Edebiyatı”, Türk Ansiklopedisi, fasikül 264/265, Ankara 1983, 126-31. Tezcan, Semih, “Uygurca”, Türk Ansiklopedisi, fasikül 265, Ankara 1983, s. 141-48. Tezcan, Semih, “Uygurlar”, Türk Ansiklopedisi, fasikül 265, Ankara 1983, s. 148-55. Tokyürek, Hacer, Altun Yaruk Sudur I Tegzinç, Laçin Yayınları, Kayseri 2015.

Dersin Web Sayfası

-

Öğrenme Çıktıları

  • Öğrenci, Türk dili ve edebiyatının zaman ve mekân içindeki farklı görünüşlerinden haberdar olur, onlar hakkında yorum yapabilir, tahlil edebilir.
  • Öğrenci, Türk dilinin tarihi ve çağdaş çeşitli evrelerini ve bunların ayırt edici dil özelliklerini sıralayabilir.
  • Öğrenci, Türk Dili araştırmalarının problemlerini tanımlayabilir ve anlatabilir.
  • Öğrenci, bu disiplini/disiplin kısmını profesyonel olarak eğitim-öğretim kuruluşlarında öğretebilir.
  • Öğrenci, alana ilişkin temel ve genel bilgi sahibi olur.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Türk dilinde ilk çeviri faaliyetleri ile ilgili araştırma yapılması.
2 Türk dilinde ilk çeviri eserler ve bu eserlerin türleri.
3 Türk dilinde ilk çeviri eserlerin ait olduğu tarihi sahalar.
4 İlk çeviri eserlerde kullanılan yazı sistemlerinin tanıtılması ve çeviri eserleri okurken dikkat edilecek hususlar.
5 Altun Yaruk üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
6 Altun Yaruk üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
7 Uygurca Üç Hikaye üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
8 Ara Sınav Haftası
9 İyi ve Kötü Düşünceli Prens Masalı üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
10 İyi ve Kötü Düşünceli Prens Masalı üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
11 Çaştani Bey Hikayesi üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
12 Susuz Kalan Balıklar Masalı üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
13 İnsadi Sutra üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
14 Maitrisimit Nom Bitig üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
15 Kşanti Kılguluk Nom Bitig üzerinde çalışma. Eserin söz varlığının yapı ve anlam açısından tarihi ve çağdaş dönem ile mukayese edilmesi.
16 Ders Çalışma Haftası
17 Yarı Yıl Sonu Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 14 3 42
Arasınav ve Hazırlığı 1 28 28
Final ve Hazırlığı 1 28 28

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi