Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Bu ders, toplumların ve kültürlerin karşılaştırılmalı olarak incelenmesine giriş niteliğinde olacaktır. Derste, öncelikle diğer sosyal bilimlerle bağlantılı olarak antropolojinin tarihsel gelişimi anlatılacak. Antropolojinin temel konuları ve kavramları bu dersin ana odağını oluşturacak. Evrensellik, kültürel görelilik, etnik-merkezcilik ve bütüncüllük gibi kavramlar birbiriyle ilintili olarak ve eleştirel bir biçimde tartışılacak. Bu dersin ana temalarını ise toplum, kültür, birey, akrabalık, soydanlık, cinsellik, evlilik, toplumsal cinsiyet, hane, mit, büyü ve din konusu oluşturacak. Disiplinin ayırt edici ve kendine özgü yöntemi, yani katılımcı gözlem bu derste çeşitli örnekler yoluyla anlatılmaya çalışılacak. Nihayetinde bu ders, antropolojinin nasıl bir bilgi sahası olduğuna ve antropolojik bakışın ne olduğuna ilişkin temel bir tartışmayı içermektedir.Derste istenilen, disiplin ayrımlarına gitmeden daha kapsamlı bir sosyal bilim anlayışına doğru yol almaktır.

-

Sosyal Bilimlerin Tarihi ve Antropoloji. Antropoloji disiplinin tarihsel gelişimi, kapsamı ve diğer insan bilimleriyle ilişkiler. Antropolojik Bakış Açısı. Evrensellik, kültürel görelilik, etnik-merkezcilik ve bütüncüllük. Kişi ve Toplum. Kültür, toplum ve birey. Analitik Bir Kültür Kavramına Doğru. Alan Çalışması ve Yorumlanması. Bir bilgi sahası olarak katılımcı gözlem ve etnografya. Akrabalık ve Soydanlık. Akrabalık, sosyal örgütlenme ve işbirliği. Soy sistemleri. Ensest ve egzogami. Miras ve veraset.ilişkileri. Evlilik ve İttifak. Evlilik ve evlilik türleri. Çeyiz ve başlık. Karşılıklılık. Cinsiyet ve Yaş. Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyet ve cinsellik. Yaş ve geçiş ritüelleri. Evlilik ve ölüm törenleri. Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet. Evlilik, Aile ve Hane. Ekonomik Sistemler. Üretim sistemleri, dağıtım ve mübadele ilişkileri. Ekonominin tanımlanması ve genel bir ekonomi anlayışına doğru. Hiyerarşi ve Sosyal Hiyerarşi. Kast ve sosyal hareketlilik. Sınıflar ve katmanlar. Sosyal sınıflar ve statü grupları. Din ve Dinin Kökenleri. Din ve Ritüel. Mitler. Büyü. Etnisite. Güç ve aidiyet ilişkileri. Kültür ve Kişilik. Kişilik, örnek tip ve ulusal karakter.

Bu derste, her bir haftanın konusu ve hedefleriyle bağlantılı olarak aşağıdaki öğrenme yetkinlikleri ve yöntemler izlenmektedir: Derse ilişkin önceden oluşturulmuş temel soruların paylaşılması ve tartışılması, İlgili belli kavramların tahtada veya tepegöz yoluyla tanıtılması ve ayrıntılı yorumlanmasının yanı sıra söz konusu kavramlara yakın başka kavramların kısaca gözden geçirilmesi ve ayrımlarının vurgulanması, Derse ilişkin önceden hazırlanmış görsel materyalin (şemalar, haritalar, soy ağaçları, biyografik malzeme) tepegöz yoluyla veya öğrencilerle doğrudan paylaşarak tartışılması ve birlikte yorumlanması, Daha önce hazırlanmış ve dersin genel sorularıyla bağlantılı tepegöz sunumu, Her bir dersin sonunda bir sonraki haftanın konu başlıklarının paylaşılması.

Yok

İngilizce

Required Readings: Thomas Hylland Eriksen (1996). Small Places, Large Issues: An Introduction to Social and Cultural Anthropology. Universitetsforlaget-Norway. (Türkçe çeviri: 2009, Birleşik Yayınevi,Thomas Hylland Eriksen / Finn Sivert Nielsen, (20001). A History of Anthropology. Pluto Press. (Türkçe çev. 2010, İletişim Yayınları), Jeremy MacClancy (ed.) (2002), Exotic No More: Anthropology on the Front Lines. The University of Chicago Press. USA. Roger M. Keesing (1981). Cultural Anthropology a Contemporary Perspective. (Second Edition). CBS College Publishing. Open the Social Sciences – Raport of the Gulbenkian Commission on the Resucructuring of the Social Sciences (1996 ), Stanfort University Press. Daniel G. Bates (1990) Cultural Anthropology a Contemporary Perspective. (Second Edition). CBS College Publishing.,Daniel G. Bates, Fred Plog. Cultural Anthropology. New york. Robert Bocock, "The Cultural Formations of Modern Society", Stuart Hall, David Held, Don Hubert, and Kenneth Thompson ed., Modernity An Introduction to Modern Societies 1. Blackwell Publishers., Raymond Williams (1988), Keywords: A vocabulary of culture and society – Fontana Press, London. Suggested Readings: Germaine Tillion (2007), My Cousin, My Husband: Clans And Kinship In Mediterranean Societies. Translator: Quintin Hoare. Introduction: Deniz Kandiyoti. Saqi Books. Sidney W. Mintz (1985), Sweetness and Power – The Place of Sugar in modern History -, (Türkçe çeviri: 1997, Kabalcı Yayınevi), Richard Kieckhefer (1989), Magic in the Middle Ages, Cambridge University Press, Georges Vigarello (1996), Temiz ve Kirli – Ortaçağ’dan Günümüze Vücut Bakımının Tarihi – Çev. Zühre İlkgelen – Kabalcı Yayınevi.

-

• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Toplumların ve kültürlerin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi perspektifini edinecektir
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Modern sosyal bilimlerin ortaya çıkışı sürecinde, antropolojinin tarihsel gelişimini diğer sosyal bilimlerle bağlantılı olarak açıklayabilecektir.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Antropolojinin temel kuramsal ilkelerini öğrenecektir.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Antropolojinin temel kavramlarını yorumlayabilecektir.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Antropolojinin yönteme ilişkin bakış açısını, saha çalışmasını ve etnografik yöntemi kavramayı başaracaktır.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Antropolojik bilgi ve araştırmaya ilişkin belli bir bakış açısına sahip olacaktır.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Antropoloji ve sosyoloji arasındaki bağlantıları kurabilecektir.
• Bu dersi başarıyla tamamlayan bir öğrenci Disiplinler arası bir yaklaşımla toplumsal konuları yorumlayabilecektir.