Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Fen-Edebiyat Fakültesi - Matematik

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Matematik - Lisans - 2014 MAT4049 Matematik Felsefesi Seçmeli 5 2,00 2 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Matematik ve felsefe arasındaki yakın bağlantı, her iki disiplinin uygulayıcıları tarafından uzun zamandır kabul edilmektedir. Matematiksel gerçeğin görünen zamansızlığı, kavramlarının kesinliği ve nesnel doğası, ampirik dünyanın fenomenlerine uygulanabilirliği - bu tür gerçekleri açıklamak, felsefeyi en ince problemlerinden bazılarıyla sunar. Matematiğin doğasını açıklamak için filozoflar ve matematikçiler tarafından yapılan bazı girişimleri tartışacağız. Dört büyük klasik filozofun görüşlerinin kısa bir sunumuyla başlıyoruz: Platon, Aristoteles, Leibniz ve Kant. Yirminci yüzyılda ortaya çıkan matematiksel felsefenin üç “okulu” hakkında daha ayrıntılı bir tartışma ile bitiriyoruz: Mantıkçılık, Biçimcilik ve Sezgicilik.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Matematik bir bilim olarak kabul edilirse, fizik felsefesi ve biyoloji felsefesi gibi disiplinlerin yanında matematik felsefesi de bilim felsefesinin bir dalı olarak kabul edilebilir. Ancak, konusu nedeniyle matematik felsefesi bilim felsefesi içinde özel bir yere sahiptir. Doğa bilimleri uzay ve zamanda yer alan varlıkları araştırırken, matematikte incelenen nesneler için de durumun böyle olduğu hiç de açık değildir. Buna ek olarak, matematiğin araştırma yöntemleri, doğa bilimlerindeki araştırma yöntemlerinden önemli ölçüde farklıdır. İkincisi, tümevarım yöntemlerini kullanarak genel bilgi edinirken, matematiksel bilgi farklı bir şekilde, temel ilkelerden tümdengelim yoluyla edinilmiş gibi görünmektedir. Matematiksel bilginin statüsünün de doğa bilimlerindeki bilgi statüsünden farklı olduğu görülmektedir. Doğa bilimlerinin teorileri, matematiksel teorilerden daha az kesin ve revizyona daha açık görünmektedir. Bu nedenlerle matematik, felsefe için oldukça farklı türden problemler ortaya koyar. Bu nedenle filozoflar, matematikle ilgili ontolojik ve epistemolojik sorulara özel bir ilgi göstermişlerdir.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

sözlü anlatım

Staj Durumu

Yok

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1) Stewart Shapiro, Thinking about Mathematics: The Philosophy of Mathematics, Oxford University Press, 2000 2) Philosophies of Mathematics, by Alexander George & Daniel J. Velleman (GV). 3) Thinking about Mathematics, by Stewart Shapiro (SS). 4) P. Benacerraf and H. Putnam, editors. Philosophy of mathematics: Selected readings. Cambridge University Press, Cambridge, 2nd edition, 1983. 5) M. Giaquinto. The Search for Certainty: A Philosophical Account of the Foundations of Mathematics. Oxford University Press, Oxford, 2002.

Dersin Web Sayfası

-

Öğrenme Çıktıları

  • Dönemin sonunda öğrenciler, 19. ve 20. yüzyıllarda matematik için bir "temel" arayışına yol açan birkaç temel felsefi soruyu ifade edebilmelidir.
  • Öğrenciler, matematiksel uygulamadaki değişikliklerin felsefi teorileri nasıl değiştirdiğini (ve tersi) açıklayabilmelidir.
  • Öğrenciler, akıl, duyu algısı ve sembolik hesaplamanın haklı çıkarıcı rolleri hakkında modern felsefede merkezi epistemolojik sorunlara yol açan Antik Yunan matematik uygulamasının özelliklerini tanımlayabilmelidir.
  • Öğrenciler matematik felsefesindeki güncel konuları ve bunların tarihsel geçmişlerini öğreneceklerdir.
  • Öğrenciler matematiğin temelleri hakkında epistemolojik argümanları yeniden oluşturabilmeli, eleştirebilmeli ve geliştirebilmelidir ve bu argümanları açık, kısa ve kesin bir şekilde sözlü ve yazılı olarak iletebilmelidir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Matematik felsefesi nedir?
2 Antik Çağ: Platon ve Aristoteles
3 Modernite: Kant ve Mill
4 Küme Teorisi
5 Mantıkçılık
6 Sınav hazırlığı
7 Sınav hazırlığı
8 Ara sınav
9 Biçimcilik
10 Sınır ötesi matematik
11 Löwenheim-Skolem Teoremi
12 Gödel Teoremi
13 Sezgicilik
14 Yapısalcılık.
15 Sınav hazırlığı
16 Sınav hazırlığı
17 Final sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 10 2 20
Proje ve Hazırlığı 1 5 5
Ödev ve Hazırlığı 0 0 0
Laboratuvar ve Hazırlığı 0 0 0
Atölye ve Hazırlığı 0 0 0
Sunum ve Hazırlığı 0 0 0
Seminer ve Hazırlığı 0 0 0
Demo ve Hazırlığı 0 0 0
Araştırma ve Hazırlığı 0 0 0
Rapor ve Hazırlığı 0 0 0
Arasınav ve Hazırlığı 0 0 0
Kısa Sınav ve Hazırlığı 0 0 0
Final ve Hazırlığı 0 0 0
Teorik Ders Saati 10 2 20
Uygulama Ders Saati 5 2 10

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5