Müfredat Adı | Ders Kodu | Ders Adı | Ders Türü | Dönem | AKTS | Teorik | Uygulama |
Elektrik-Elektronik Mühendisliği - 2014 | ELM3002 | Ölçme ve Enstrümantasyon | Zorunlu | 6 | 4,00 | 2 | 2 |
Müfredat Adı | Ders Kodu | Ders Adı | Ders Türü | Dönem | AKTS | Teorik | Uygulama |
Elektrik-Elektronik Mühendisliği - 2014 | ELM3002 | Ölçme ve Enstrümantasyon | Zorunlu | 6 | 4,00 | 2 | 2 |
1) Bir ölçme sisteminde yer alan temel bileşenleri kavramak. 2) Bir algılayıcı ile basit bir veri toplama sistemi gerçekleştirmek. 3) Gerçek endüstriyel uygulamalar ile teorik kavramlar arasında bağlantı kurmak. 4) Ölçme sistemindeki hata kaynaklarını analiz ederek; hata tipine göre uygun indirgeme yöntemini kullanarak hatayı azaltmak. 5) LabVIEW grafiksel geliştirme platformunda programlar geliştirmek.
-
Bir ölçme sistemini oluşturan temel bileşenler: Algılayıcılar, işaret şartlandırıcı devreler, işaret işleme bloğu, gösterge ve sunum elemanı. Algılayıcı/dönüştürücü tanımı ve algılayıcıların sınıflandırılması, Temaslı ve temassız algılayıcılar veya rezistif, elektromanyetik, termal algılayıcılar vb. Bir ölçme sisteminin karakteristik özellikleri: Dinamik, statik ve istatistiksel özellikler. Dinamik özellikler: transfer fonksiyonu. Statik özellikler: Giriş ve çıkış aralığı, Span kavramı, Doğrusalsızlık, hassasiyet, histeresis, Çözünürlük, Çıkış empedansı. İstatistiksel özellikler: Tekraredilebilirlik testleri, tolerans . Çevresel faktörlerin doğrusal bir transfer fonksiyonu üzerindeki etkileri: Modifiying etki (eğimi değiştiren etki ), interfering etki (giriş işaretinin 0 olduğu andaki çıkış değerini değiştiren etki) Hata indirgeme yöntemleri: Doğrusal olmayan elemanların kompanzasyonu, yalıtım, çevresel şartlardan etkilenmeyen eleman seçimi, sistemde hatalara neden olan çevresel etkiye zıt bir giriş uygulamak, farksal sistem, yüksek kazançlı negatif geri besleme. Sicaklik ölçme: Isilçiftler ve çeşitleri, soğuk uç kompanzasyonu, RTD(PT100), Termistörler (NTC, PTC), 2, 3 veya 4 telli RTD bağlantıları, RTD İşaret Şartlandırıcı Devre-Saptırma köprüleri, Yarı iletken sıcaklık algılayıcıları (LM35 vb) ve devre tasarımı. Basınç Ölçme: mutlak basınç, anlık ortam basıncı, farksal basınç. Kapasitif yöntem kullanılarak basınç ve yer değiştirme ölçme, Dirençsel algılayıcı elemanlar, strain gauge ve loadcell kullanarak basınç ve ağırlık ölçme. İşaret işlemede temel kavramlar: örnekleme, basamaklandırma, kodlama. ADC ve DAC kavramları, DAC Tasarımı: Analog verilerin ikili sayı sisteminde ağırlıklandırılması tekniği, R-2R yöntemi
1)Anlatım Yöntemi, 2)Gösterip Yaptırma Yöntemi, 3)Laboratuar yöntemi, 4)Grupla çalışma yöntemi. Uygulama saatlerinde LabVIEW grafiksel programlama diline giriş yapılır. Öğrencilere ısılçift, RTD vb gerçek algılayıcı ve dönüştürücüler tanıtılarak; bu algılayıcıları bir veri toplama donanımına bağlayarak ve LabVIEW de tasarladıkları arayüz üzerinden ölçme yapmaları istenir. Her hafta derste teorik olarak anlatılan konuya ilişkin bir deney yapılır. Tüm işlem basamakları tamamlandıktan sonra, öğrencilerden rapor yazmaları istenir.
yok
Türkçe
1)Principles of Measurement Systems (4th Edition) 4th Edition by John P. Bentley 2)Modern Industrial Electronics, Fifth Edition 5th Edition by Timothy J. Maloney 3)Industrial Electronics: Applications for Programmable Controllers, Instrumentation and Process Control, and Electrical Machines and Motor Controls (3rd Edition) 4) NI LabVIEW Core 1 and 2, Data Acquisition in LabVIEW tutorial
-
Hafta | Teorik |
---|---|
1 | Ölçme sistemini oluşturan temel bileşenler , Algılayıcı/dönüştürücü eleman tanımı ve algılayıcıların sınıflandırılması |
2 | Dinamik, statik ve istatistiksel özellikler |
3 | Statik özellikler: Giriş ve çıkış aralığı, Span kavramı, Doğrusalsızlık, hassasiyet, histeresis vb |
4 | İstatistiksel özellikler: Tekraredilebilirlik testleri, tolerans |
5 | Çevresel faktörler: Modifiying (eğimi değiştiren), Interfering (çıkışı belli bir seviye kaydıran) etkiler |
6 | Hata indirgeme yöntemleri, Doğrusal olmayan elemanların kompanzasyonu, yalıtım, çevresel şartlardan etkilenmeyen eleman seçimi, sistemde hatalara |
7 | Yüksek kazançlı negatif geri besleme. |
8 | Ara Sınav Haftası |
9 | Sıcaklık ölçme:Isilçiftler, soğuk uç kompanzasyonu |
10 | Sıcaklık ölçme: RTD (PT100), 2, 3 veya 4 telli RTD bağlantıları, Saptırma köprüleri |
11 | Termistörler (NTC, PTC), Yarı iletken algılayıcılar |
12 | Basinç Ölçme:mutlak basınç, anlık ortam basıncı, farksal basınç |
13 | Kapasitif algılayıcı elemanlar, Paralel plakalı kondansatörler, yer değiştirme ölçme |
14 | Dirençsel algılayıcı elemanlar ( strain gauge ve loadcell) kullanarak ağırlık/basınç ölçme uygulamaları |
15 | ADC-DAC Tasarımı: Analog verilerin ikili sayı sisteminde ağırlıklandırılması tekniği, R-2R yöntemi, Flash ADC |
16 | Ders Çalışma Haftası |
17 | Yarı Yıl Sonu Sınavı |
Değerlendirme | Değer |
---|---|
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 |
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 |
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Değer |
Final Sınavı | 100 |
Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
---|---|---|---|
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma | 14 | 1 | 14 |
Laboratuvar ve Hazırlığı | 10 | 1 | 10 |
Rapor ve Hazırlığı | 10 | 1 | 10 |
Arasınav ve Hazırlığı | 1 | 30 | 30 |
Final ve Hazırlığı | 1 | 30 | 30 |
ÖÇ1 | ||||||||||||
ÖÇ2 | ||||||||||||
ÖÇ3 | ||||||||||||
ÖÇ4 | ||||||||||||
ÖÇ5 |