Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Fen-Edebiyat Fakültesi - Tarih

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Tarih - Lisans - 2014 TAR4343 Osmanlı İmparatorluğu'nda Nüfus ve İskan Seçmeli 6 3,00 2 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Osmanlı özelinde nüfus araştırmalarının kaynakları, bu kaynakların türleri ve özellikleri ile başlıca nüfus araştırmaları öğretmek. Nüfus ve iskan araştırmalarında istatistik ve coğrafya gibi yardımcı bilimlerin yeri ve önemi değerlendirme becerisi kazandırmak.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Bu derste öncelikle dünyada nüfus araştırmalarına dair bilgi verilecektir. Ardından Osmanlı özelinde nüfus araştırmalarının kaynakları, bu kaynakların türleri ve özellikleri ile başlıca nüfus araştırmaları incelenecektir. Nüfus ve iskan araştırmalarında istatistik ve coğrafya gibi yardımcı bilimlerin yeri ve önemi örneklerle izah edilecektir. Nüfus ve iskan araştırmaları örneklerinden okumalar yapılarak kaynakları, alana katkıları, temel farkları üzerinden müzakereler ile Osmanlı araştırmalarında demografinin yeri ve önemi tespite çalışılacaktır.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

-

Staj Durumu

Yok

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1) Hüdâvendigâr Livâsı Tahrîr Defterleri I, haz. Ömer Lütfi Barkan-Enver Meriçli, Ankara 1988. 2) Ömer Lütfi Barkan, ‘‘Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi’’, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Türkiyat Mecmuası, C. X (İstanbul 1953), s. 1-25. 3) Mehmet Hanefi Bostan, XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağında Sosyal ve İktisadî Hayat, Ankara 2002. 4) Mehmet Öz, XV ve XVI. Yüzyıllarda Canik Sancağı, Ankara 1999. 5) Nejat Göyünç, XVI. Yüzyılda Mardin Sancağı, İstanbul 1969. 6) Özer Ergenç, Osmanlı Klasik Dönemi Kent Tarihçiliğine Katkı, XVI. Yüzyılda Ankara ve Konya, Ankara 1995. 7) Mehmet Ali Ünal, XVI. Yüzyılda Harput Sancağı (1518-1566), Ankara 1989

Dersin Web Sayfası

-

Öğrenme Çıktıları

  • Nüfusun siyasî, Sosyal ve iktisadî önemini kavrar
  • Osmanlı nüfus araştırmalarının kaynaklarını öğrenir
  • Osmanlı nüfusunun değişimini değerlendirir
  • Nüfusun artış ve azalışını etkileyen nedenleri fark eder
  • Osmanlı devlet ve toplum hayatındaki değişimde nüfusun rolünü değerlendirir

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Dünya'da Demografi Araştırmaları
2 Nüfusun Siyasî, Sosyal ve İktisadî Hayata Etkisi
3 Osmanlı Nüfus ve İskan Araştırmalarının Kaynakları I: Tahrir Defterleri
4 Osmanlı Nüfus ve İskan Araştırmalarının Kaynakları II: Avarız Defterleri
5 Osmanlı Nüfus ve İskan Araştırmalarının Kaynakları III: Nüfus Defterleri
6 Osmanlı Nüfus ve İskan Araştırmalarının Kaynakları IV: Mühimme Defterleri ve Kadı Sicilleri
7 Arasınav
8 16. Yüzyılda Osmanlı Nüfusu
9 17.-18. Yüzyıllarda Osmanlı Nüfusu
10 19.-20. Yüzyıllarda Osmanlı Nüfusu
11 Fetihten Cumhuriyete İstanbul Nüfusu
12 Nüfusun Etnik-Dinî-Sosyal Yapısı ve Değişimi: Trabzon Örneği
13 Savaş ve Nüfus
14 Osmanlı Nüfus Araştırmalarının Problemleri ve Geleceği
15 Osmanlı Nüfus Araştırmalarının Problemleri ve Geleceği II
16 Ders Çalışma Haftası
17 Final Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 1 10 10
Proje ve Hazırlığı 0 0 0
Ödev ve Hazırlığı 2 10 20
Laboratuvar ve Hazırlığı 0 0 0
Atölye ve Hazırlığı 0 0 0
Sunum ve Hazırlığı 0 0 0
Seminer ve Hazırlığı 0 0 0
Demo ve Hazırlığı 0 0 0
Araştırma ve Hazırlığı 0 0 0
Rapor ve Hazırlığı 0 0 0
Arasınav ve Hazırlığı 1 10 10
Kısa Sınav ve Hazırlığı 0 0 0
Final ve Hazırlığı 1 10 10
Teorik Ders Saati 0 0 0
Uygulama Ders Saati 14 2 28

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5