Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Fen-Edebiyat Fakültesi - Tarih

Müfredat Adı Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Dönem AKTS Teorik Uygulama
Tarih - Lisans - 2014 TAR4035 Osmanlı Saray Teşkilatı Seçmeli 6 3,00 2 0

Dersin İçeriği

Dersin Amacı

Osmanlı Saray Teşkilatı içerisinde yer alan İç (Enderun) ve Dış (Birun) hizmet birimlerini tanıtmaktır.

Öğrenim Türü

-

Dersin İçeriği

Osmanlı Saray Teşkilatına Giriş: Edirne Sarayı, İstanbul’daki Eski ve Yeni Saraylar, Osmanlılarda Saltanat Veraseti Usulü ve Hükümdarlık Alametleri, Şehzadelerin Yetişmeleri, Tahta Çıkış ve Kılıç Kuşanma Merasimleri, Enderun Teşkilatına Giriş: Devşirme Sistemi, Enderun'a İçoğlanı Yetiştiren Saraylar ve Topkapı Sarayı İçoğlanları, Has Oda’nın Büyük Ağaları, Kapı Ağası ve Harem Ağaları, Padişah Aileleri, Birun Teşkilatına Giriş: Ulema Sınıfına Mensup Saray Memurları ve Eminler, Rikab-ı Hümayun Ağaları, Şikar Ağaları ve Çaşnigirler, Istabl-ı Amire, Matbah-ı Amire, Müteferrikalar, Baltacılar, Peykler, Şatırlar, Solaklar, Tabl u Alem Mehterleri, Çadır Mehterleri, Sim Sakalar Ocağı, Ehl-i Hiref ve Bostancı Ocağı.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Kütüphane çalışması, Araştırma ve sunum, Soru-cevap etkinlikleri.

Staj Durumu

Yok.

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devletinin Saray Teşkilatı, TTK, Ankara 1988. Halil İnalcık, "Osmanlılarda Saltanat Veraseti Usulü ve Türk Hakimiyet Telakkisiyle İlgisi" Halill İnalcık, "Padişah", İA, IX, 49-95. Abdülkadir Özcan, "Fatih'in Teşkilat Kanunnamesi ve Nizam-ı Alem için Kardeş Katli Meselesi, Tarih Dergisi, S. 33 (İstanbul 1982), s. 1-56. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, "Sancağa Çıkarılan Osmanlı Şehzadeleri", Belleten, XXXIX/156 (Ankara 1975), s. 659-696. Zeynep Tarım Ertuğ, XVI. Yüzyıl Osmanlı Devleti'nde Cülus ve Cenaze Törenleri, Kültür Bak. Yay., Ankara 1999. Mehmet İpşirli, "Devşirme", DİA. Mehmet İpşirli, "Harem", DİA, XVI, 135-138. Ülkü Akkutay, Enderun Mektebi, Ankara 1974. Abdülkadir Özcan, "Istabl", DİA, XIX, 203-206. Arif Bilgin, "Matbah-ı Amire", DİA, XXVIII, 115-119. Abdülkadir Özcan, "Kapıcı",DİA, XXIV, 345-347.

Dersin Web Sayfası

Yok.

Öğrenme Çıktıları

  • Öğrenci, Osmanlı Saray Teşkilatı'na ilişkin kaynak bilgisine sahip olur ve bilgiyi kullanma yollarını bilir (PÇ: 1, 6)
  • Öğrenci, Osmanlı Saray Teşkilatı'nın dönemlerini öğrenir, bunları anlar ve yorumlama yetkinliği kazanır (PÇ: 4, 5, 8)
  • Öğrenci, Osmanlı Saray Teşkilatı ile ilgili problemlere vâkıf olur, bunlara çözüm önerileri sunar ve Türk tarihi ile mukayeseli çalışmalar yapabilir (PÇ: 3, 8, 9)
  • Öğrenci, Osmanlı Saray Teşkilatı'na dair öğrendiklerini profesyonel olarak öğretebilir (PÇ: 2)
  • Öğrenci, kendi görüşünü ortaya koyma becerisine sahip olurlar (PÇ: 12)

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik
1 Osmanlı Saray Teşkilatına Giriş: Edirne Sarayı, İstanbul’daki Eski ve Yeni Saraylar
2 Osmanlılarda Saltanat Veraseti Usulü ve Hükümdarlık Alametleri
3 Şehzadelerin Yetişmeleri, Tahta Çıkış ve Kılıç Kuşanma Merasimleri
4 Enderun Teşkilatına Giriş: Devşirme Sistemi
5 Enderun'a İçoğlanı Yetiştiren Saraylar ve Topkapı Sarayı İçoğlanları
6 Has Oda’nın Büyük Ağaları, Kapı Ağası ve Harem Ağaları
7 Padişah Aileleri
8 Ara Sınav Haftası
9 Birun Teşkilatına Giriş: Ulema Sınıfına Mensup Saray Memurları ve Eminler
10 Rikab-ı Hümayun Ağaları, Şikar Ağaları ve Çaşnigirler
11 Istabl-ı Amire
12 Matbah-ı Amire
13 Müteferrikalar, Baltacılar, Peykler, Şatırlar, Solaklar
14 Tabl u Alem Mehterleri, Çadır Mehterleri, Sim Sakalar Ocağı
15 Ehl-i Hiref ve Bostancı Ocağı
16 Ders Çalışma Haftası
17 Yarı Yıl Sonu Sınavı

Değerlendirme

Değerlendirme Değer
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Değer
Final Sınavı 100

Öğrenci İş Yükü Hesabı

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Öncesi/Sonrası Bireysel Çalışma 14 3 42
Proje ve Hazırlığı 0 0 0
Ödev ve Hazırlığı 0 0 0
Laboratuvar ve Hazırlığı 0 0 0
Atölye ve Hazırlığı 0 0 0
Sunum ve Hazırlığı 0 0 0
Seminer ve Hazırlığı 0 0 0
Demo ve Hazırlığı 0 0 0
Araştırma ve Hazırlığı 0 0 0
Rapor ve Hazırlığı 0 0 0
Arasınav ve Hazırlığı 1 16 16
Kısa Sınav ve Hazırlığı 0 0 0
Final ve Hazırlığı 1 16 16
Teorik Ders Saati 0 0 0
Uygulama Ders Saati 0 0 0

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ1
ÖÇ2
ÖÇ3
ÖÇ4
ÖÇ5