Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Psikososyal Araştırmalarda Nitel Yöntem dersinde bilimsel araştırmaların paradigması, araştırmacının dünya görüşü, düşünme sistemi, inanışları ve araştırma için hangi yolun geçerli olup olmadığı gibi başlıkların ele alınması amaçlanmıştır. Kümbetoğlu’nun “toplumsal yaşamdaki olgular içeriğinde bireyleri, grupları, kurumları ve topluluklar arası ilişkileri barındırır; toplumsal araştırma ise, bu ilişkilerin herhangi bir sosyal öğesinin, bu ilişkilerden doğan sosyal olguların, süreçlerin, sorunların incelenmesi ve bunlara ilişkin bilginin toplanmasına dayanır” (2005, s. 34) ilkesi, bu dersin ana fikrini ortaya koymaktadır. Bilimin toplumsal boyutları ile ilgili araştırma konusu olan çalışmalarda, nitel araştırma yönteminin öneminin farkına varılması sağlamak da dersin amaçlarındandır. Nitel araştırmalarda derinlikli, tümevarımcı, öznel ve toplumsal olan gerçekliği görmek için insan davranışları ile deneyimlerinin toplumsal bağlamdan bağımsız anlaşılamayacağı ve değerlendirilemeyeceği ilkesi de Psikososyal Araştırmalarda Nitel Yöntem dersinde amaç olarak belirlenmiştir.

-

Sporda psikososyal alanındaki nitel araştırmalara ilişkin Türkiye'de üretilen akademik yayın sayısı oldukça sınırlıdır. Bu ders, öğrenciler için niteliksel yöntem hakkında temel bilgileri aktarmakta; farklı yöntemsel yaklaşımların çok tartışılmadığı ülkemizde, 'niteliksel araştırma nedir?' sorusuna yöntemin bilgisi ile cevap vermektedir. Ders kapsamında, niteliksel araştırmalarda kişisel deneyimler, algılar, düşünceler, tepkiler, duygular gibi sübjektif gerçekliklere odaklanılacaktır. Farklı niteliksel yaklaşımlarla spor alanındaki öznelerin hayat hikayeleri, kültürel yapılar/değerler/faaliyetler, yerel/kişisel tarihlere ilişkin araştırmalardan örnekler derste ön plana çıkarılacaktır. Özellikle niteliksel araştırma yapmak isteyen ve bunu ilk defa gerçekleştirecek spor bilimi alanındaki öğrenciler, araştırma sürecinde karşılaşılan önemli sorunlara ilişkin bilgiyi bu ders sayesinde bulabileceklerdir. Özellikle spor psikolojisi, egzersiz psikolojisi, sporda sosyal psikoloji, spor sosyolojisi ve beden eğitimi sosyolojisi gibi disiplinlerde araştırmacıların felsefi, yöntemsel, pratik ve etik ilgi ve endişeleri doğrultusunda sordukları soruların pek çoğuna cevap bulabilecekleri biçimde ders düzenlenmiştir. Ders ayrıca, mahremiyet, güven, araştırmacı-araştırılan ilişkisi, araştırma amacının açıklanması ve izin sorunlarını niteliksel araştırmalar bağlamında ele almaktadır.

-

-

Türkçe

1- Kümbetoğlu, B. (2008). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam yayıncılık. 2- Semerci, P. U. (2013). Nitel Yöntem Nedir? Ne Değildir? Sosyal Bilimlerde Derinlemesine Analiz Gerekliliği. Farklı Pencereler, Farklı Manzaralar: Sosyal Bilimlerde Yöntem Tartışmaları, 87. 3- Kümbetoğlu, B. (2020). Niteliksel araştırmalarda analiz. İstanbul: Bağlam Yayıncılık. 4- Markula, P., & Silk, M. L. (2011). Qualitative research for physical culture (p. 252). London: Palgrave Macmillan. 5- Smith, B. M., & Sparkes, A. C. (Eds.). (2016). Routledge handbook of qualitative research in sport and exercise (pp. 103-123). London: Routledge. 6- Creswell JW. Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Çeviren: Bütün M, Demir SB. 3. basım, Siyasal Kitabevi: Ankara; 2016. 7- Gill DL. Beyond the qualitative–quantitative dichotomy: notes from a non-qualitative researcher. Qualitative Research in Sport, Exercise and Health. 2011;3(3):305-12.

-

• Sporda Psikososyal alanlarda nitel yöntem ile ilgili temel paradigma ilkelerini öğrenir
• Sporda Psikososyal alanlarda nitel yöntem ile ilgili temel teknikleri öğrenir
• Sporda Psikososyal alanlarda nitel yöntem ile yürütülebilecek araştırma konularını keşfeder
• Sporda Psikososyal alanlarda nitel yöntem sayesinde araştırmada öznellik yaklaşımını kavrar
• Sporda Psikososyal alanlarda nitel yöntem sayesinde araştırmalarda yorumlayıcı, eleştirel ve yenilikçi yaklaşımları kullanır