Marmara Üniversitesi
Marmara Üniversitesi Eğitim-Öğretim Bilgi Sistemi

Programlar Hakkında Bilgi

Lisans - Atatürk Eğitim Fakültesi - Sosyal Bilgiler Öğretmenliği

Program Tanımları

Kuruluş

Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı eğitim çalışmalarına 1998-1999 öğretim yılında Atatürk Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü’ne bağlı olarak başlamıştır. İlk mezunlarını 2001-2002 öğretim yılı sonunda vermiş olan Anabilim Dalı’nın kuruluş amacı, ilköğretim okullarına sosyal bilgiler öğretmeni yetiştirmektir. Bu amaçla Lisans Programına her yıl yaklaşık olarak 120 öğrenci kabul edilmektedir. Ayrıca Anabilim Dalı’nda, Eğitim Bilimleri Enstitüsü bünyesinde Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı “yüksek lisans” ve “doktora” programları da yürütülen Anabilim Dalı’nda 3 Profesör ve 3 doçent görev yapmaktadır.

Kazanılan Derece

Sosyal Bilgiler Öğretmeni olarak lisans diploması alır. Öğrencilerimizin Coğrafya, Tarih ve Türkçe öğretmenliği programlarında Çift Ana Dal; Coğrafya, Tarih ve Türkçe programları ile Yan Dal yapma imkânı bulunmaktadır. Çift anadal programını tamamlayanlar ikinci bir lisans diploması alır.

Kabul ve Kayıt Koşulları

Türk vatandaşı öğrenciler için: Programa kayıt yaptırabilmek için ÖSYM tarafından yapılan LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) TS1 alanında yerleşmiş olmak ya da Yatay Geçiş yapmış olmak gereklidir. Yurtdışından gelen öğrenciler için: Marmara Üniversitesi tarafından düzenlenen MÜYÖS (Marmara Üniversitesi Yabancı Öğrenci Seçme Sınavı)’ten yeter puanı almak ve tercih yapmak gereklidir.

Önceki Öğrenmenin (formal, in-formal, non-formal) Tanınması Hakkında Kurallar

Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı kayıtlı öğrencilerinin önceki formal öğrenmeleri tanınmaktadır. Programda yer alan derslerden herhangi birini özel öğrenci statüsünde tamamlayan ya da yatay geçiş yapan öğrenciler aynı dersi tekrar almaz. Yabancı Dil muafiyeti ise şöyledir: Türk vatandaşı öğrenciler, Marmara Üniversitesi tarafından düzenlenen Yabancı Dil yeterlik sınavından yeterli puanı alırsa I. ve II. dönem yabancı dil derslerinden muaf olur. Yurtdışından gelen öğrenciler, MÜYÖS (Marmara Üniversitesi Yabancı Öğrenci Seçme Sınavı) Türkçe testinden, Marmara Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Türkçe yeterlik sınavından veya T.C. Üniversitelerine bağlı Türkçe Öğretim Merkezi TÖMER Türkçe testlerinden yeterli puanı alırsa 1 yıllık Türkçe hazırlık eğitiminden muaf olur.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı öğretmen yetiştirmeye yönelik hazırlanmış bir ders programına sahiptir. Dolayısıyla programda topluma hizmet uygulamaları, okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması gibi uygulamalı dersler olduğu gibi sosyal bilgilerin temelleri, eğitim psikolojisi, sınıf yönetimi gibi teorik dersler bulunmaktadır. Programda yer alan teorik derslerin en az %70’ine, uygulamalı derslerin en az %80’ine devam edip başarılı bir şekilde tamamlayan öğrenciler programın yeterlik şartlarını yerine getirmiş kabul edilir.

Program Profili

Akademik ve mesleki yeterliliğe sahip bireyler yetiştirmeyi amaçlayan Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı lisans programı; alan bilgisi, genel kültür ve pedagojik formasyona ilişkin derslerden oluşmaktadır. Programın standart eğitim ve öğretim süresi 4 yıldır. Ancak bazı durumlarda bu süre değişebilmektedir. Genel Not ortalaması 3.00 olan öğrenciler bir üst sınıftan ders alabilmekte ve bir dönem erken mezun olabilmektedir. Ancak yeterliği tamamlayamamış öğrenciler için bu süre 7 yıla kadar uzayabilmektedir. Programda teorik ve uygulamalı dersler yer almaktadır. Teorik dersler Anabilim Dalına ait dersliklerde yapılmakta, konuyla ilgili gezi ve gözlemlerle desteklenmektedir. Uygulamalı derslerin yapılacağı yerler ise dersin amacına ve sorumlu öğretim üyesinin tercihine bağlı olarak değişmektedir. Örneğin topluma hizmet uygulamaları dersi İstanbul’da görev yapan çeşitli sosyal kurum ve kuruluşlarda yapılırken okul deneyimi dersi ilköğretim okullarında yapılmaktadır. Programın gerekli şartlarını yerine getiren öğrenciler, bir üst sınıftan ders alma, çift ana dal programına girerek iki diploma alma ve yan dal yapma haklarından yararlanabilmektedir. Anabilim Dalı aynı zamanda Eğitim Bilimleri Enstitüsü bünyesinde yüksek lisans ve doktora programlarını da yürütmektedir.

Mezunların İstihdam Profilleri (örneklerle)

Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programından mezun olan öğrenciler, ilköğretim okullarında sosyal bilgiler öğretmeni olarak çalışabilmektedir. Mezun olan öğrencilerimiz ayrıca sosyal bilgiler öğretiminin kapsamına giren Demokrasi ve İnsan Hakları ile Türkiye Cumhuriyeti, İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük gibi dersleri verebilmektedir. Çift ana dal programından mezun olan öğrencilerimiz hem sosyal bilgiler öğretmenliği yapabilmekte hem de mezun olduğu diğer ana dalın iş imkânlarından yararlanabilmektedir. Yan dal derecesi alan mezunlarımız görev yaptıkları resmi veya özel kurumlarda aldıkları yan dal derecesine uygun dersler verebilmektedir. Mezunlarımız genellikle kendi alanlarında iş imkânına kavuşmaktadır ancak bu mümkün olmadığı takdirde 4 yıllık lisans mezunlarının başvurabildiği uygun bir devlet kurumunda memur olarak iş bulabilmektedir. Bu kişiler 5 yıl sonra kurumlar arası geçişle kendi alanlarına geçebilir. Gerekli şartları taşıyan mezunlar istediği takdirde ÖYP (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) kapsamında Türkiye’deki yeni açılan üniversitelere araştırma görevlisi olarak atanabilmektedir.

Üst Derece Programlarına Geçiş

Lisans programından başarıyla mezun olan öğrenciler lisansüstü programların başvuru şartlarını yerine getirdikleri takdirde bu programlara devam edebilmektedir. Bu şartlar üniversitelerin web sitelerinde ilan edilmektedir. İlanda özel ve genel şartlar belirtilir ancak lisansüstü bir programa geçmek isteyen tüm adayların öncelikle ALES’e girmiş olması gerekmektedir. Bununla birlikte ilan edilen özel şartları taşıyan adaylar akademik birikimlerini değerlendirmeye yönelik bilim sınavına girerler. Ayrıca ÖYP kontenjanı dâhilinde Anabilim Dalı’na atanan araştırma görevlileri Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Bölümü Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Yüksek Lisans programına YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) tarafından başlatılmaktadır.

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

Programa devam eden öğrenciler bir dersten veya uygulamadan yarıyıl/yılsonu ve varsa bütünleme sınavlarına girebilmek için; teorik derslerin en az %70’ine, uygulamalı derslerin ise en az %80’ine devam etmiş olmalıdır. Derse devam eden öğrenciler, her dönem için 1 ara sınav ve 1 final sınavına girerler. Başarı notu ara sınavın %40'ı, final sınavının %60'ı alınarak belirlenir. Bazı derslerin değerlendirilmesi sadece bu sınavlarla değil, ödev ve projelerle yapılabilmektedir.

Mezuniyet Koşulları

Programa kayıtlı olan öğrenciler, mezun olabilmek için bazı şartları sağlamalıdır. Bunlardan bazıları şöyledir: 1. Ders programında yer alan teorik ve uygulamalı derslere devam etmek 2. Genel not ortalaması en az 2,00 olmak 3. Ders, uygulama ve öğretmenlik stajını yönetmelik hükümlerine göre başarıyla tamamlamak 4. 240 AKTS'yi tamamlamış olmak.

Çalışma Şekli (Tam Zamanlı, e-öğrenme )

Tam zamanlı

Adres ve İletişim Bilgileri (Program Başkanı, AKTS/DS Koordinatörü)

Program Başkanı Prof. Dr. Ali YILMAZ Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Eğitimi ABD. Göztepe Kampüsü, İstanbul/Kadıköy

Bölüm Olanakları

Ana bilim dalımızda öğretmenlik programı çerçevesinde ihtiyaç duyulan gerekliliklerin büyük bölümü karşılanmaktadır.

Program Çıktıları

Bilgi

Kuramsal, Olgusal

- Sosyal Bilgileri oluşturan disiplinler ile ilgili temel bilgi ve becerilere sahip olur.

- Atatürk ilke ve inkılâplarının dayandığı temel esaslar ile Türk inkılabının tarihi anlamını, toplumun siyasal, sosyal ve kültürel alanda gelişimine etkilerini ve önemini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.

Beceriler

Bilişsel, Uygulamalı

- Mesleki gelişimine yönelik uygulamalarda bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerinden yararlanabilir.

- Sosyal Bilgiler öğretimine yönelik strateji, yöntem ve teknikleri etkili biçimde kullanabilir.

- Türk tarihini ve kültürünü oluşturan temel öğe ve süreçler ile kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi bilincini öğrencilere kazandırabilir.

- Ekonomik faaliyetler ve gelişmelerin toplumlar üzerindeki etkisini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.

- Sosyal bilgiler öğretimine ilişkin kişisel ve mesleki gelişimini takip edebilir.

Yetkinlikler

Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

- Öğretim sürecinde öğretim programı doğrultusunda öğrenme ortamını planlayıp düzenleyebilir.

Öğrenme Yetkinliği

- Değişen gereksinimler doğrultusunda kendini sürekli olarak geliştirmesini sağlayacak genel kültür düzeyine sahip olur.

İletişim ve Sosyal Yetkinlik

- Öğrencilerin insan yer ve çevre etkileşimini algılamalarını sağlayabilir.

- Demokratik toplum anlayışını, insanların doğuştan ve toplum içinde kazandığı haklar ile kişilere, topluma, insanlığa karşı sorumlulukları olduğu bilincini öğrencilerine kazandırabilir.

Alana Özgü Yetkinlik

- Sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel gelişmelere ilişkin farkındalık kazanır ve bu gelişmeleri açıklama becerisine sahip olur.

- Sosyal Bilgiler öğretiminde kullanabileceği temel araç gereçler ile yeni eğitim teknolojilerini tanır ve bunları eğitim öğretimde kullanabilir.

- Dünya tarihini oluşturan temel öğe ve süreçler anlayışını öğrencilere kazandırabilir.

  • Sosyal Bilgileri oluşturan disiplinler ile ilgili temel bilgi ve becerilere sahip olur.
  • Mesleki gelişimine yönelik uygulamalarda bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerinden yararlanabilir.
  • Öğretim sürecinde öğretim programı doğrultusunda öğrenme ortamını planlayıp düzenleyebilir.
  • Sosyal Bilgiler öğretimine yönelik strateji, yöntem ve teknikleri etkili biçimde kullanabilir.
  • Sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel gelişmelere ilişkin farkındalık kazanır ve bu gelişmeleri açıklama becerisine sahip olur.
  • Sosyal Bilgiler öğretiminde kullanabileceği temel araç gereçler ile yeni eğitim teknolojilerini tanır ve bunları eğitim öğretimde kullanabilir.
  • Değişen gereksinimler doğrultusunda kendini sürekli olarak geliştirmesini sağlayacak genel kültür düzeyine sahip olur.
  • Türk tarihini ve kültürünü oluşturan temel öğe ve süreçler ile kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi bilincini öğrencilere kazandırabilir.
  • Dünya tarihini oluşturan temel öğe ve süreçler anlayışını öğrencilere kazandırabilir.
  • Öğrencilerin insan yer ve çevre etkileşimini algılamalarını sağlayabilir.
  • Ekonomik faaliyetler ve gelişmelerin toplumlar üzerindeki etkisini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.
  • Atatürk ilke ve inkılâplarının dayandığı temel esaslar ile Türk inkılabının tarihi anlamını, toplumun siyasal, sosyal ve kültürel alanda gelişimine etkilerini ve önemini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.
  • Demokratik toplum anlayışını, insanların doğuştan ve toplum içinde kazandığı haklar ile kişilere, topluma, insanlığa karşı sorumlulukları olduğu bilincini öğrencilerine kazandırabilir.
  • Sosyal bilgiler öğretimine ilişkin kişisel ve mesleki gelişimini takip edebilir.
ULUSAL DÜZEY YETERLİLİKLERİ
6. DÜZEY (LİSANS) 		ULUSAL ALAN YETERLİLİKLERİ
(14-Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri) 		PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI
Bilgi

Kuramsal, Olgusal

- Alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.

- Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar.

- Bilginin doğası kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğinin değerlendirilmesi konusunda bilgi sahibidir.

- Bilimsel bilginin üretimiyle ilgili yöntemleri tartışır.

- Alanı ile ilgili öğretim programları, öğretim strateji, yöntem ve teknikleri ile ölçme ve değerlendirme bilgisine sahiptir.

- Öğrencilerin gelişim, öğrenme özellikleri ve güçlüklerinin bilgisine sahiptir.

- Ulusal ve uluslararası kültürleri tanır.

- Sosyal Bilgileri oluşturan disiplinler ile ilgili temel bilgi ve becerilere sahip olur.

- Atatürk ilke ve inkılâplarının dayandığı temel esaslar ile Türk inkılabının tarihi anlamını, toplumun siyasal, sosyal ve kültürel alanda gelişimine etkilerini ve önemini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.
Beceriler

Bilişsel, Uygulamalı

- Alanında edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme.

- Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlayabilme ve değerlendirebilme, sorunları tanımlayabilme, analiz edebilme, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirebilme.

- Alanıyla ilgili ileri düzeyde bilgi kaynaklarını kullanır.

- Alanıyla ilgili olay ve olguları kavramsallaştırır, bilimsel yöntem ve tekniklerle inceler, verileri yorumlar ve değerlendirir.

- Alanıyla ilgili sorunları tanımlar, analiz eder, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirir.

- Öğrencilerin gelişim özelliklerini, bireysel farklılıklarını; konu alanının özelliklerini ve kazanımlarını dikkate alarak en uygun öğretim strateji, yöntem ve tekniklerini uygular.

- Konu alanına ve öğrencinin gereksinimlerine uygun materyal geliştirir.

- Öğrencinin kazanımlarını farklı yöntemler kullanarak çok yönlü değerlendirir.

- Mesleki gelişimine yönelik uygulamalarda bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerinden yararlanabilir.

- Sosyal Bilgiler öğretimine yönelik strateji, yöntem ve teknikleri etkili biçimde kullanabilir.

- Türk tarihini ve kültürünü oluşturan temel öğe ve süreçler ile kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi bilincini öğrencilere kazandırabilir.

- Ekonomik faaliyetler ve gelişmelerin toplumlar üzerindeki etkisini öğrencilere kavratabileceği yöntem ve teknikleri bilir.

- Sosyal bilgiler öğretimine ilişkin kişisel ve mesleki gelişimini takip edebilir.
Yetkinlikler

Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

- Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme.

- Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilme.

- Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlayabilme ve yönetebilme.

- Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk alır ve alınan görevi etkin bir şekilde yerine getirir.

- Kendini bir birey olarak tanır; yaratıcı ve güçlü yönlerini kullanır ve zayıf yönlerini geliştirir.

- Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.

- Öğretim sürecinde öğretim programı doğrultusunda öğrenme ortamını planlayıp düzenleyebilir.

Öğrenme Yetkinliği

- Alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme,

- Öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve öğrenmesini yönlendirebilme.

- Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirebilme.

- Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.

- Öğrenme gereksinimlerini belirler ve öğrenmesini yönlendirir.

- Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu bir tutum geliştirir.

- Bilgiye ulaşma yollarını etkin bir şekilde kullanır.

- Değişen gereksinimler doğrultusunda kendini sürekli olarak geliştirmesini sağlayacak genel kültür düzeyine sahip olur.

İletişim ve Sosyal Yetkinlik

- Alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme.

- Alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilme.

- Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenleyebilme ve bunları uygulayabilme.

- Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi'nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme.

- Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.

- Sanatsal ve kültürel etkinliklere etkin olarak katılır.

- Toplumun ve dünyanın gündemindeki olaylara/gelişmelere duyarlı olduğunu gösterir ve ve bu gelişmeleri izler.

- Toplumsal sorumluluk bilinciyle yaşadığı sosyal çevre için mesleki proje ve etkinlikler planlar ve uygular.

- Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir.

- Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.

- Bir yabancı dili en az Avrupa Dil portföyü B1 düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.

- Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansının ileri düzeyinde bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.

- Farklı kültürlerde yaşar ve sosyal yaşama uyum sağlar.

- Öğrencilerin insan yer ve çevre etkileşimini algılamalarını sağlayabilir.

- Demokratik toplum anlayışını, insanların doğuştan ve toplum içinde kazandığı haklar ile kişilere, topluma, insanlığa karşı sorumlulukları olduğu bilincini öğrencilerine kazandırabilir.

Alana Özgü Yetkinlik

- Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket etme.

- Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olma.

- Dış görünüm, tutum, tavır ve davranışları ile topluma örnek olur.

- Demokrasi, insan hakları, toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlere uygun davranır.

- Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve katılır.

- Güvenli okul ortamının oluşturulması ve sürdürülebilmesi amacıyla kişisel ve kurumsal etkileşim kurar.

- Çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir.

- Milli Eğitim Temel Kanunu'nda ifade edilen ulusal ve evrensel duyarlıkların bilincindedir.

- Birey olarak ve alanıyla ilgili görev, hak ve sorumluluklarına ilişkin yasa yönetmelik ve mevzuata uygun davranır.

- Sosyal-siyasal, ekonomik ve kültürel gelişmelere ilişkin farkındalık kazanır ve bu gelişmeleri açıklama becerisine sahip olur.

- Sosyal Bilgiler öğretiminde kullanabileceği temel araç gereçler ile yeni eğitim teknolojilerini tanır ve bunları eğitim öğretimde kullanabilir.

- Dünya tarihini oluşturan temel öğe ve süreçler anlayışını öğrencilere kazandırabilir.

Müfredat