Program Tanımları
16 Mart 1848’de Dârülmuallimîn-i Rüşdî olarak açılan; sırasıyla Dârülmuallimîn-i Kebîr, Dârülmuallimîn-i Âliye adını alan Atatürk Eğitim fakültesi; Cumhuriyetin ilanı ile bir süre Yüksek Muallim Mektebi adıyla anılır. Liselere öğretmen yetiştiren İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü, 1980’de Atatürk Yüksek Öğretmen Okulu, nihayet Marmara Üniversitesi’nin kuruluşu ile 1982 yılında Atatürk Eğitim Fakültesi adını almıştır. Kurumda Tarih Öğretmenliği de eski bölümlerden biri olarak yer almıştır. Bunda fakültenin 1983-1984 yılları arasında dekanı olarak Prof. Dr. Hakkı Dursun Yıldız’ın ve 1990-1993 yılları arasında dekanı olan Prof. Dr. Coşkun Alptekin’in önemli katkılarının olduğu söylenebilir. Zaten Tarih Öğretmenliği’nin, A.B.D. olarak 1982 yılında Marmara Üniversitesinin kurulması ve Atatürk Eğitim Enstitüsünün, Atatürk Eğitim Fakültesine dönüştürülmesi ile birlikte Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümüne bağlı olarak kurulmuş olması bunu teyit eder mahiyettedir. Tarih öğretmenliği A.B.D. olarak kurulduğu 1982 yılında akademik kadroda Doç. Dr. Hüseyin Salman ABD başkanı olmak üzere; Dr. Ekrem Uykucu, Öğr. Gör. Ercan Süel yer almıştır. Şimdi ABD başkanımız olarak görev yapan Prof. Dr. Vahdettin Engin, şimdi Ayasofya Müzesi Müdürü olarak görev yapan Doç. Dr. Haluk Dursun ve şimdi Türk Eğitim-Sen İstanbul Bölge Başkanı olan Yar. Doç. Dr. Hanefi Bostan, Arş. Gör. olarak yer almıştır. Anabilim dalımız ilk mezunlarını 1985’te vermiştir. Çünkü Eğitim Enstitüsü’nden Fakülteye dönüştürüldüğünde ikinci sınıflarını okuyan öğrencileri vardır. Şimdiye kadar binlerce nitelikli ve değerli tarih öğretmeni mezun ettiğini tahmin ettiğimiz Anabilim Dalında 1985 yılında Özcan Mert ve Gülay Öğün Bezer Yardımcı Doçent olarak göreve başlamıştır. 1986 yılında ise Doç. Dr. Yusuf Halaçoğlu (Türk Tarih Kurumu eski Başkanı) atanmış, Prof. Dr. Mücteba İlgürel kadrolu olmasa da dışarıdan ders vermiştir. Bu süreçte Mustafa Barut, öğretim görevlisi olarak görev yapmıştır. Doç. Dr. Erhan Afyoncu da 1989 yılında Araş. Gör. olarak Anabilim dalında göreve başlamış. Sonraki bir tarihte de Yüksel Çelik, Araş. Gör olarak görev yapmıştır. Bütün bu öğretim üyeleri, eğitim fakültelerinin 1998 yılında yeni yapılanması çerçevesinde eğitim ya da pür tarih çalışması tercihinde bulunmaları zorunluluğu karşısında, tarih alanında çalışmayı tercihlerinden dolayı 2000 yılında Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümüne gönderilmiştir. YÖK’ün 3.5 artı 1.5 şeklinde bilinen ilk 3.5 yılı Fen-Edebiyatta olmak üzere son 1.5 yılı da Eğitim Fakültesi’nde alan eğitimi ve pedagoji derslerinden oluşan bir programın uygulanması dolayısıyla Fen-Edebiyata giden bu kadronun eğitim tarih öğretmenliği lisans öğrencilerine yine ders vermişler, yine Tarih Öğretmenliği lisans öğrencilerinin hocası olmaya devam etmişlerdir. Anabilim Dalı kurulduğundan beri görev yapmış A.B.D. başkanlarına bakıldığında; ilk başkanın kurucu sıfatı ile Doç. Dr. Hüseyin Salman olduğu görülür. Bugün Fen-Edebiyat Fakültesi’nde Prof. Dr. olarak göreve devam eden Salman, Anabilim Dalına 1982-1986 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Salman’dan sonra A.B.D. başkanlığını, 5 Şubat 1986-14 Temmuz 1989 tarihleri arasında o zamanlar Doç. Dr. olan Yusuf Halaçoğlu yapmıştır. 2001 yılından 2009 yılına kadar (Yrd. Doç. Dr. ve Doç. Dr. olarak) Dursun Dilek, 2009 yılından 2023 yılına kadar Prof. Dr. Vahdettin Engin 2023 yılından itibaren ise Doç. Dr. Akif Pamuk Anabilim Dalı başkanlığını yürütmektedir. Marmara Üniversitesi Tarih Öğretmenliği Lisansüstü programları Prof. Dr. Dursun Dilek’in Tarih Eğitimi Anabilim Dalı Başkanlığı döneminde açılmıştır. Tarih Öğretmenliği Yüksek Lisans Programı YÖK Yürütme Kurulu’nun 04. 11. 2007 tarih ve 97. 39. 2761 sayılı kararı ile açılmış, Tarih Öğretmenliği Doktora Programı ise 13. 08. 2008 tarihli Yüksek Öğretim Genel Kurul toplantısında incelenmiş 21. 08. 2008 tarihli yazıyla açılmıştır.
Mezunlar bilim uzmanı olarak programdan mezun olmaktadır.
Tarih Eğitimi Lisansüstü Programı ilk açıldığından alan sınırlaması bulunurken ( tarih öğretmenliği, sosyal bilgiler öğretmenliği ve sınıf öğretmenliği mezunu olmak) ilerleyen yıllarda tarih öğretiminin farklı disiplinlerle ilişkisi göz önüne alınarak alan sınırlaması kaldırılmıştır. Tarih Eğitimi Lisansüstü Programı’na kabul şartları aşağıdaki gibidir. ALES: • Yüksek lisans programları ALES Puan Şartı: 55’dir. • Doktora programları için ALES Puan şartı:60’dır. • ALES puanına eş değer kabul edilen sınavların asgari değerleri aşağıdaki gibi olacaktır. ALES: 55, GRE:149 (GRE Eski 610), GMAT:450, ALES: 60, GRE:151 (GRE Eski 634), GMAT:465, YABANCI DİL: • Doktora programına başvuruda; adayın anadili dışında, YÖK/ÖSYM tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavlarından birinden en az 55 puan veya eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından birinden denk bir puan almış olması gerekir, • Tezli Yüksek Lisans programına; adayın anadili dışında, YÖK/ÖSYM tarafından kabul edilen merkezî yabancı dil sınavlarından birinden en az 40 puan eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavlarından birinden denk bir puan almış olmak, Sonuç olarak Tarih Eğitimi Lisanüstü Programlarında öğrenci alımı ile ilgili olarak ALES puan şartı, yabancı dil şartı, mesleki bilgi değerlendirme sınavları, mülakat Sınavı ve değerlendirme koşulları YÖK’ün ve Marmara Üniversite’si Senatosu’nun temayüllerine göre değişirken, kontenjan ve alan sınırlaması konuları Tarih Eğitimi Anabilim Dalı tarafından değiştirilmiştir.
Önceki öğrenmeler
Program yeterlilikleri
Programın profili
Tarih Öğretmenliği Lisansüstü programlarından mezun olan öğrenciler için istihdam sorunları bulunmaktadır. Özellikle yüksek lisans programından mezun olan bir öğrencinin doktora programını tamamlamasının önündeki en büyük engel öğrencilerin araştırma görevlisi ve/veya araştırmacı olarak istihdam edilememesidir. Kısmı zamanlı öğrenci modelinin daha gelişmiş bir versiyonunun Tarih Eğitimi Anabilim Dalları uhdesine verilmesi bu süreci kolaylaştıracak ve ilgili alanda gelecek vadeden öğrencilerin üniversiteden uzaklaşmasının önüne geçecektir
Programdan mezun olanlar bir üst doktora programına şartları sağladıkları takdirde geçiş yapabilmektedir.
Sınavlar açık uçlu olarak yapıldığı gibi araştırma projesi ve makale çalışmalarıyla da değerlendirilmektedir.
Programda kayıtlı öğrenciler ders dönemini başarıyla bitirdikten sonra tez dönemine geçmektedir. Tez önerisi ve ardından tez yazım sürecini tamamlayanlar tez savunmasına alınmaktadır. Savunmada başarılı olanlar, programdan mezun olmaktadır.
Programda ders veren öğretim üyeleri tam zamanlı olarak görev yapmaktadır.
Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi A3 Blok Kat 2, Recep Tayyip Erdoğan külliyesi, Maltepe/İstanbul Program Başkanı: Doç. Dr. Akif PAMUK
Bölüm olanakları